Say nóng (heat exhaustion) là tình trạng mất nước toàn thân kèm theo rối loạn điều hòa thân nhiệt, rối loạn vận mạch mà bản chất là do trung tâm điều hòa thân nhiệt không thích ứng với điều kiện thời tiết xung quanh.
- Triệu chứng ban đầu: Vã mồ hôi, nhức đầu, khó chịu, mặt đỏ, cảm giác nghẹt thở, đau bụng, nôn mửa, sốt cao.
- Tiếp đó: chóng mặt, hoa mắt, mặt tái nhợt, mạch nhanh, ngất lịm, chuột rút, đái ít.
- Muộn hơn có thể dẫn tới tử vong
Say nắng thường biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu, thân nhiệt tăng trên 40 độ C có thể có nhiều dấu hiệu thần kinh sớm. Một số trường hợp có thể có tụ máu dưới màng cứng và trong não.
- Triệu chứng ban đầu: nhịp tim nhanh, thở nhanh, đỏ da (do giãn mạch dưới da), mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, đau đầu, buồn nôn và nôn.
- Tiếp đó: Tụt huyết áp, các rối loạn chức năng thần kinh bao gồm thay đổi tri giác, lẫn lộn, mê sảng, co giật và hôn mê.
- Khi nhiệt độ đạt tới trên 42,5 độ C thì các enzym bị bất hoạt, chuyển hóa bị rối loạn gây suy chức năng các cơ quan, khi tới 43oC thì protein bị đông vón, các cơ quan bị hoại tử gây ra suy đa tạng khó hồi phục, thậm chí dẫn đến tử vong.
Để ngăn ngừa tình trạng say nắng, say nóng trong mùa hè, tốt nhất nên ở trong môi trường khó không khí mát mẻ khi nhiệt độ tăng cao. Trường hợp phải ra ngoài khi trời nắng, hãy mặc quần áo bảo hộ/ chống nắng kỹ càng.